Uluslararası Dünya Astronomi BirliÄŸi tarafından “Dünya Astronomi Yılı” ilan edilen 2009, Türkiye’nin de içinde bulunduÄŸu 135 ülkede çeÅŸitli etkinliklerle kutlanacak.
“KuÅŸku, bilimin ana çekirdeÄŸidir.” düşüncesine sahip olan Ä°talyan bilim adamı Galileo Galilei‘nin (Wikipedia TR) 1609 yılında teleskopla keÅŸfettiÄŸi gökyüzünün büyüleyici sırları, bugün, sayıları yüzbinleri bulan matematik ve gökbilim uzmanlarının kapsamlı araÅŸtırmalarının verdiÄŸi sonuçlarla, diÄŸer gezegenlerin ÅŸekli, yapısı ve hatta ‘yaÅŸanabilirliÄŸi‘ bile kesin olarak öğrenilebiliyor.
Dünya Astronomi BirliÄŸi ve BirleÅŸmiÅŸ Milletler’in 2007 yılında “1609′dan 2009′a: Gökyüzü KeÅŸfi’nin 400. Yılı” doÄŸrultusunda “Dünya Astronomi Yılı” olarak kabul edilen 2009, özellikle ebeveynlerden, çocuklarını ‘astronomi’ye teÅŸvik etmesi; ilgilenen gençlerin ve üniversitelerin ilgili bölümünde okuyan öğrencilerin, yıl içinde yapılacak olan gökbilimi araÅŸtırmaları ve bilim insanlarının sunduÄŸu özel projeler gibi ilgi çekici içeriÄŸe sahip olan etkinliklere katılması bekleniyor.
Küreselliğe öncelik veren etkinlikler, ülkemizde de Türk Astronomi Derneği tarafından organize edilecek.
Özellikle çocuklar ve gençler olmak üzere, ilgilenen tüm bireylerin ‘gökyüzü ile tanışması’nı saÄŸlamak için ülkemizde organize edilen etkinlikler şöyle;
GALILEOSKOP
‘Teleskopla keÅŸfedilen gökyüzüyle ilk tanışma, yine bir teleskopla olmalı” düşüncesiyle yola çıkan Türk Astronomi DerneÄŸi Genel Sekreteri ve aynı zamanda Ege Ãœniversitesi’nde profesörlük yapan Dr. Zeynel Tunca tarafından organize edilen “teleskop dağıtma projesi”, yine TAD sponsorluÄŸunda gerçekleÅŸecek.
Ufak, basit ve parçalar halinde dağıtılacak olan mütevazı teleskoplar sayesinde katılımcılar, Galileo’nun hissettiÄŸi heyecanı hissedecek ve gökbilim hakkında ‘gerçek’ bilgilere sahip olacak.
100 SAAT ASTRONOMÄ°
DAY2009 etkinlik dizininin ‘evrensellik‘ ilkesine dayanarak tüm dünya ülkeleriyle aynı zamanda gerçekleÅŸecek olan “100 Saat Astronomi” etkinliÄŸi, gökyüzünü öğrencilere tanıtmak için okulların konferans salonlarında astronomi bilimiyle ilgili çeÅŸitli belgeseller yayınlanacak.
Etkinlik, 2 Nisan Perşembe gününden, 5 Nisan Pazar akşamına kadar sürüp, 100 saati tamamlayacak.
ASTRONOMLARIN BLOGU (EVRENSEL GÃœNCE)
Dünya çapında bir proje olan “Evrensel Günce” projesi kapsamında, ‘astronomi bilimi’ dalında uzmanlaÅŸmış bilim insanları, yaÅŸam tarzlarını, hobilerini, fobilerini, aile yaÅŸamlarını ve astronomi bilimiyle ilgilenen veya ilgilenecek olan bireylere tavsiyelerini bir blogda toplayacak.
KADIN ASTRONOMLAR
Bu proje, kadınların astronomi bilime ve astronomi bilimi uzmanlığına olan ilgilerini arttırmaya yönelik.
Etkinlik kapsamında, tarihte bilim uzmanı kadınların hayatları, çeşitli internet sitelerinde yayınlanacak ve kadın astronomların katılımıyla konferanslar organize edilecek.
GALILEO - ÖĞRETMEN EĞİTİM PROGRAMI
Ãœlkemizde, ‘bilim insanları’ yetiÅŸtirmek ve çocukları bilime yöneltmek için yapılan teÅŸvik ve çalışmalar DAY2009 etkinlikleri kapsamında sayı olarak artış göstermeye devam ediyor.
Profesyonel teleskop, gökyüzü ve genel anlamda astronomi bilimini kavrama üzerine daha ayrıntılı bilgileri içeren “Öğretmen EÄŸitim Projesi”, bu sefer öğretmenleri hedef alıyor.
Öğrencilerin, bilime ve ‘bilim insanı olmaya’ teÅŸvik edilmesinde önemli rol oynayan öğretmenlere, internet baÅŸta olmak üzere; konferans, panel ve eÄŸitim saatleriyle güçlü bir kaynak sunan bu proje, 2012 yılına kadar devam edecek gönüllü eÄŸitmen çalışmaları sayesinde ‘ucu açık’ bir etkinlik olacak.
KARANLIK GÖKYÃœZÃœNÃœN ÖNEMÄ° VE ‘IÅžIK KÄ°RLÄ°LİĞİ’
Enerji tüketiminin ‘en gereksizi’ olarak görülen gece aydınlatmaları, “ışık kirliliÄŸi” denilen bir soruna neden oluyor. Gece görüşünün yok edilmesine sebep olan ‘ışık kirliliÄŸi’, enerji tasarrufu, görüntü kirliliÄŸi ve fazlasında göz saÄŸlığı için bir düşman yaratıyor.
Proje kapsamında, ülkemizde bilinçlendrici konferanslar yapılıp, ‘özellikle aile bireylerinin konuya duyarlı hale gelmesi’ amaç ediniliyor.
VERÄ° SERGÄ°LERÄ° VE DÃœNYA MÄ°RASININ KORUNMASI
DAY2009 etkinliklerinin ‘evrensellik‘ ilkesine dayanan bir diÄŸer etkinlik de astronomiyle ilgili somut verilerin müzelerde sergilenmesi ve tabii ki korunması.
Ãœlkemizde BeÅŸiktaÅŸ Deniz Müzesi, BoÄŸaziçi Ãœniversitesi Kandilli Rasathanesi, Rahmi Koç Müzesi gibi seçkin müzelerde sergilenecek olan veriler, ‘dünya mirasını koruma
