Ä°nsanın olduÄŸu yerde tartışma ve zıtlaÅŸma neredeyse kaçınılmaz bir olaydır. Gazeteleri okumamızdaki amaç da budur belki de. “Kim kime ne demiÅŸ?”, “kim kiminle tartışmış?”.. Hele iÅŸin içine ülkeler karışırsa tartışma hepten büyür, evrensel boyutlara ulaşır.Ä°lk tartışma Habil ile Kabil arasında yaÅŸandı ve insanın yeryüzüne yayılmasıyla, günümüzde belki de doruk noktasına ulaÅŸtı. (tartışma programları, tartışma meydanları) Eskiden güçlü devletler yumruÄŸunu azıcık gösterdi mi tartışmalar, haklar unutuluyordu. (Klasik bir örnek; Fransa’da dansın yaygınlaÅŸmaya baÅŸlaması üzerine Kanuni Sultan Süleyman bir mektup yazarak dansın yasaklanmasını saÄŸlamıştı, yani kimse bir hak iddia edememiÅŸti)

Ancak zamanla (belki de insan hakları beyannamesiyle ya da imparatorlukların tarih olmasıyla) halk devlet sistemine iyiden iyiye kafa tutmaya baÅŸladı. (Bunda cumhuriyet sistemine geçilmenin etkisi de yadırganamaz tabii ki.) Ä°nsan haklarının korunmaya alınmasıyla her alanda fikrini özgürce ifade edebilme imkânı doÄŸdu (tabi yine de her alanda deÄŸil ama). Tartışmalar, mitingler aldı başını gidiyor… Eskiden umursanmayan en basit haklar bile ÅŸu anda günümüzde ÅŸiddetle tartışılmakta. En basitinden eskiden hayvan haklarını savunan birisi olsa acaba ona nasıl tepki verilirdi.