PHP dinamik web siteleri ve uygulamaları geliÅŸtirmek için geliÅŸtirilen sunucu tabanlı bir betikleme dilidir. Halihazırda bir PHP kurdu olabilir ya da PHP’nin ne olduÄŸundan bihaber olabilrsiniz. Buna raÄŸmen eÄŸer herhangi bir web geliÅŸtirme projesine dahil olmayı planlıyor ya da halihazırda bu ortamın kıyısından köşesinden tutuyorsanız, bu öğrenmesi kolay programlama dilini öğrenmek zorundasınız. Bugünkü makalemizde sizi PHP ile programlamaya baÅŸlamanıza yardımcı olacak 25 kaynaktan bahsetmek istiyorum.

PHP de ne ola?
Kullanma kılavuzundan kopyala-yapıştır yapacak olursak, PHP “HTML içerisine gömülebilen ve web tabanlı geliÅŸtirme projeleri için kullanılabilen bir betikleme dilidir”.

PHP sunucu tabanlı bir betikleme dilidir, bunun anlamı tüm veriler önceden iÅŸlenir ve sonucu tarayıcıya sunucu tarafından gönderilir. Bu durum JavaScript’in tam aksini teÅŸkil eder, zira JavaScript tümüyle tarayıcı tarafından iÅŸlenir ve yorumlanır. Sizin hatırlamanız gereken PHP’nin tümüyle sunucu tarafından iÅŸleniyor oluÅŸudur. Bir sonraki adımda, farklı kaynaklara referans vermeden önce PHP’nin avantajlarından ve bazı temel sintakslardan bahsedeceÄŸiz.

PHP kullanmanın avantajları nelerdir?
Her web dili kendine özgü avantajları ve dezavantajları içerir ve PHP’nin de bu konuda diÄŸerlerinden farkı yoktur. Ancak PHP’nin diÄŸer betikleme dillerine kıyasla daha popüler oluÅŸunun altında pek çok neden yatmaktadır.

Kolay öğrenme aÅŸaması. Bir web dilini öğrenirken ne kadar az zaman geçirir, o dilin kullanma kılavuzunda ne kadar az arama yaparsanız, geriye uygulamanızı geliÅŸtirmek için o kadar fazla zaman kalacaktır. PHP’nin en önemli özellikleri arasında, diÄŸer web dillerine kıyasla öğrenmesi çok kolaydır. Sintaks temeli mantıklıdır ve pek çok temel fonksiyon, iÅŸlevi ile doÄŸru orantılı olarak adlandırılmıştır.

Aşina olduğunuz sintaks. PHP özellikle daha önce programlama deneyim olanlar için, özellikle C ve Perl üzerinde çalışmış kullanıcılar için biçilmiş kaftandır, ki PHP sintaksları da bu iki programlama dili temel olarak geliştirilmiştir. Eğer C ve/veya Perl üzerinde programlama yapmayı billyorsanız, C üzerinde uygulama yazarken hiç sorununuz olmayacaktır.

Fiyat. PHP ücretsiz ve açık kaynaklıdır. Bundan daha iyisi olamaz.

Performans. PHP göreceli olarak verimli bir programlama dilidir. Kodunuzun ve uygulamalarınız geliştirilebilirliği çok önemlidir ve dilediğiniz miktarda web sayfasını PHP ile verimli olarak yönetememek için hiçbir sebebiniz yok (tabi eğer verimli olarak kodlamazsanız durum değişecektir).

Komünite. PHP komünitesi kesinlikle inanılmazdır. PHP üzerine derinlemesine ve kapsamlı belgelerin pek çoÄŸuna php.net üzerinden ulaÅŸmanız mümkün. Bunun yanısıra web üzerinde PHP’ye adanmış binlerce (evet binlerce) web sitesi ve forum bulunuyor. Daha da önemlisi, PHP açık kaynaklı bir programlama dili olduÄŸundan sürekli geliÅŸtiriliyor. PHP 5 özellikle son dönemde nesne yönelimli programlama dili için önemli bir destek kazandı ve bu sayede dil gittikçe daha da güçlü bir hal alıyor.

Sintaks’a genel bir bakış
Daha önce kapalı kapılar ardında yaşıyor ve hiç PHP betiÄŸi görmediyseniz, PHP’nin nasıl yazıldığına dair en basit örnek aÅŸağıda:

<?php echo "Ä°lk php betiÄŸiniz!"; ?>

Devam etmeden önce hemen ufak bir hatırlatma. BetiÄŸin <?php ile baÅŸladığına ve ?> ile bittiÄŸine dikkat edin. Bazı geliÅŸtiricilerin soru iÅŸaretinden sonraki ‘php’ terimini kodlarına dahil etmediÄŸini göreceksiniz. Bu kötü bir yaklaşımdır ve daima tam php etiketlerini kullanmanız önerilir. Ayrıca betik satırının noktalı virgül ile bittiÄŸini göreceksiniz. EÄŸer buna dikkat etmezseniz PHP hata verecektir. Bu kadar yeter, gelin sizi PHP dünyasına adım attıracak önemli web siteleri ile tanıştıralım.

Adım 1. PHP’yi indirn ve temellerini öğrenin.
PHP üzerinde çalışabilmek için önce PHP indirmemiz gerekir öyle deÄŸil mi? Bu sayede doÄŸrudan kiÅŸisel bilgisayarlarımız üzerinde kodlama yapabileceÄŸiz. PHP.net‘i ziyaret edin ve PHP’nin son sürümünü ve ihtiyacınız olan diÄŸer kütüphaneleri indirin.

Önerilen Makaleler

• PHP’yi herhangi bir iÅŸletim sistemine yüklemek.
  Doğrudan PHP kullanma kılavuzu üzerinden PHP ile çalışmaya başlayabilmek için ihtiyacınız olan yazılımlar.
• PHP101-Yeni baÅŸlayanlar için.
  Deneyimli PHP kullanıcıları bile dönüp dönüp bu makaleye uÄŸrarlar. Zend ekibi tarafından hazırlanan, tartışmasız en etkili makale. PHP’ye yeni baÅŸlayan herkesin mutlaka okuması gerektiÄŸini düşünüyorum.
• PHP.net - Ä°lk betiÄŸiniz.
  Artık elimizi taşın altına koymanın vakti geldi. PHP.net rehberinden ilk betiğimizi yazmamız için gerekenler.
• Tizag - tam rehber.
  Web geliştiriciliği kariyerinizde siz de Tizag.com websitesini ziyaret edenlerdenseniz, site bünyesindeki PHP rehberlerine mutlaka bir göz atın.
• Webmonkey - Yeni baÅŸlayanlar için PHP rehberi.
  Webmonkey, PHP’ye yeni baÅŸlayanlar için PHP fonksiyonlarından döngülerine pek çok PHP elementini kapsayan derinlemesine bir makaleye sahip. Dikkate deÄŸer.

MySQL veritabanları için gelişmiş teknikler
Şimdi PHP temellerini öğrendiğinize göre PHP ve MySQL ile dinamik web siteleri oluşturabilmemiz için gelin bazı makalelere göz atalım. PHP, MySQL ile birlikte büyük bir uyum içinde çalışıyor. MySQL bir veritabanı dilidir ve PHP ile birlikte kullanıldığında neredeyse dilediğimiz her web sitesini oluşturmak mümkün.

Önerilen Makaleler

• MySQL Kurulumu ve BaÅŸlangıç.
  PHP rehberindeki bu makale, size MySQL’nin nasıl kurulacağını ve PHP kullanılarak veritabanı ile nasıl iletiÅŸim kurulabileceÄŸini anlatıyor.
• PHP-MySQL Rehberi.
  Yeni oluÅŸturduÄŸunuz MySQL veriabanı ile ilgili bilmek istediÄŸiniz her ÅŸey burada. Sitenin adı da içeriÄŸinin tam bir yansıması aslında: “php-mysql-tutorial.com”.
• Tizag - PHP ile MySQL’ye giriÅŸ.
  Tizag websitesi bizleri PHP ve MySQL kullanarak veritabanı kullanan websitelerini nasıl oluşturabileceğimize dair gerekli adımları listelemiş.
• PHP ile kullanıcı üyeliÄŸi.
  Artık PHP ve MySQL’yi birlikte nasıl kullanmak gerektiÄŸini bildiÄŸimize göre basit bir kullanıcı üyelik betiÄŸi hazırlayabiliriz.
• PHP ile güvenli dosya gönderimi.
  Dosya gönderimleri interaktif web siteleri hazırlamak için şüphesiz en etkili yollardan birisidir, ancak bu durum kullanıcıların sisteminize dosya gönderecek olması anlamına geldiğinden dikkatle uygulanması gerekir. Bu makale PHP kullanılarak nasıl güvenli bir şekilde dosya gönderimi özelliğini sitenize entegre edebileceğinizi detaylandırıyor.
• Kurallı Ä°fadelere GiriÅŸ.
  Kurallı ifadeleri kullanmak, ziyaretçilerinizin girdiği verilerin istediğiniz bir şekilde veritabanına kaydedilmesini sağlamak için oldukça önemlidir. Sintaksı öğrenmek bazen biraz zor olabilir, bu sebeple kurallı ifadelere yönelik birkaç makaleyi listelemek doğru olur diye düşünüyorum.
• Kurallı Ä°fadeler EÄŸitimi.
  Kurallı ifadelerin kullanımına yönelik muhteşem bir rehber.
• Kurallı Ä°fadeler Kopya Kağıdı (Cheat Sheet).
  Programlama dillerine yönelik kopya kağıtları her programcının ya da geliştiricinin başvurması gereken altın değerinde kaynaklardır. Bu makalede kurallı ifadelere yönelik önemli bir kopya kağıdı yer alıyor.
• Dev zone Güvenlik Ä°puçları.
  Güvenlik, uygulama tasarımınızın önemli bir kısmını teşkil eder. İşte bu sebeple Dev zone sitesinin güvenlik ipuçlarının yer aldığı ilgili bölümü ziyaret etmenizi öneririm.
• 10 PHP Güvenlik Kontrolü.
  O’Reilly’nin geliÅŸtirici merkezi web uygulamalarınızda kontrol etmeniz gereken 10 bölümü listelemiÅŸ.

Adım 3. Uzman ve OOP Teknikleri
Yukarıdaki teknikleri öğrendikten sonra benim artık uzman diye tabir edeceÄŸim sınfa dahil oluyorsunuz ve daha geliÅŸmiÅŸ PHP tekniklerini öğrenmenizin zamanı geliyor. Bunların arasında nesne yönelimli programlama yer alıyor. Object-oriented programming (OOP - Nesne Yönelimli Progrlama) PHP 5′in duyurulmasının ardından önemli ölçüde ilerledi.

Önerilen Makaleler

• GD Kütüphanesinin Kullanımı.
  PHP GD kütüphanesi bir imaj işleme kütüphanesi olup PHP ile birlikte kurulabilir. GD kütüphanesi imajları binlerce farklı şekilde işlemenize yardımcı olur.
• Güvenli PHP dosyaları yazmak.
  Güvenli PHP uygulamaları oluşturmak için daha gelişmiş ve detaylı bir makale.
• PHP ile Nesne Yönelimli Progrlamaya GiriÅŸ.
  Nesne yönelimli progrlama pek çok yeni geliÅŸtirici için bazen kafa karıştırıcı olabilir. Bu makale, OOP’nin temellerini öğrenmenize yardımcı olacaktır.
• Nesne Yönelimli Programlama Kursu.
  PHP ile OOP kullanımına biraz daha detaylı bakış.
• PHP ve MySQL ile OOP kullanımını.
  OOP kullanılarak MySQL veritabanlarını işlemenin yolları.

PHP Ä°skeletlerini (Framework) kullanmak
Günümüzde yüzlerce PHP framework’ü bulunuyor, bunların pek çoÄŸu da MVC yaklaşımını baz alıyor. AÅŸağıda bazı baÅŸarılı PHP frameworklerini bulacaksınız.

• CodeIgniter.
  En çok kullanılan PHP frameworklerinden biri olan Code Igniter sayesinde web uygulamalarınızı kolayca geliştirebileceksiniz.
• Symfony Project.
  PHP 5 kütüphane sınıfları kullanılarak hazırlanan bir PHP framework’ü.
• Akelos.MVC tabanlı bir baÅŸka framework olan Akelos, kullanımı kolay ve basit bir PHP framework’ü olarak öne çıkıyor.
• Zend framework.
  Daima popüler olan Zend framework’ü, güçlü olduÄŸu kadar öğrenmesi de görece zor olan bir PHP framework’ü.
• CakePHP.
  CakePHP muhtemelen günümüzün en popüler PHP frameworkleri arasında belki de en üst sırada yer alıyor. CakePHP’nin diÄŸerlerine nazaran önemli bir farkı, framework’ün belgelemesinin okuması zevkli oluÅŸu ve bu sayede ilgili framework’ü öğrenmeyi kolaylaÅŸtırması. Ä°lgili belge özetle size bir keki nasıl piÅŸirmeniz gerektiÄŸini anlatıyor. Okuyunca ne demek istediÄŸimi anlayacaksınız.

Sizin tercih ettiğiniz PHP kaynakları neler? Yorumlarınızı bekliyorum.